Tìm hiểu về thành phần Shea Butter – Bơ hạt mỡ. Danh sách 22 lý do nên sử dụng Bơ hạt mỡ hoặc các sản phẩm có chứa Bơ hạt mỡ để dưỡng da
Shea Butter hay còn gọi là Bơ hạt mỡ là một thành phần trong các sản phẩm chăm sóc da mà bạn rất hay thấy được có tác dụng thường thấy là dưỡng ẩm, khóa ẩm cho da.
Vậy cụ thể, thành phần này ngoài hai công dụng như vậy còn có gì đặc biệt nữa không?
EvaReview sẽ giới thiệu chi tiết đến các bạn thông tin chi tiết về Bơ hạt mỡ – Shea Butter và những lý do khiến cho thành phần này được yêu mến đến thế.
Bắt đầu cùng mình nhé!
BƠ HẠT MỠ – SHEA BUTTERLÀ GÌ?
Bơ hạt mỡ (bơ Shea hay Shea Butter) là một loại bơ (chất béo tự nhiên) được chiết xuất từ hạt của Cây Hạt mỡ (Shea tree) có tên khoa học là Vitellaria paradoxa, một loại thực vật có hoa trong họ Hồng xiêm có nguồn gốc từ Tây Phi. Bơ hạt mỡ ở nhiệt độ thường có trạng thái rắn, có màu trắng ngà hoặc hơi trắng hơi vàng.
Bơ hạt mỡ đã được sử dụng như một thành phần mỹ phẩm trong nhiều thế kỷ trước ở một số nước phát triển. Với thành phần vitamin và axit béo phong phú, hàm lượng cao – kết hợp với tính nhất quán dễ tán – làm cho nó trở thành một sản phẩm tuyệt vời để làm mịn, làm dịu và dưỡng da của bạn.
Nhiều tài liệu lịch sử ghi nhận được rằng loại thực vật này đã xuất hiện nhiều trong các công thức làm đẹp da và tóc dưới thời nữ hoàng Cleopatra và nữ hoàng Sheba.
Shea Butter được xem là vô cùng linh thiêng đối với nhiều bộ tộc ở châu Phi. Người dân địa phương cũng thường sử dụng bơ shea để bảo vệ da và tóc khỏi cái nắng nóng khắc nghiệt và trời gió khô hạn. Đây cũng là thành phần phổ biến có trong các loại kem dưỡng ẩm, lotion hay emulsion cho da và tóc.
Cụ thể vì sao chúng được ưa chuộng để dưỡng da đến vậy, danh sách dài dưới đây sẽ khiến bạn cảm thấy “ưng cái bụng” với thành phần này đấy.
Ngoài những công dụng với làn da, chúng còn có một số tác dụng tích cực đối với sức khỏe khác nữa đấy, hãy cùng tìm hiểu nào!
22 CÔNG DỤNG CỦA BƠ HẠT MỠ
An toàn với mọi loại da
Shea Butter về mặt kỹ thuật là một sản phẩm được chế biến/chiết xuất từ hạt cây, nhưng không giống như hầu hết các sản phẩm từ hạt cây khác, chúng có rất ít loại protein có thể gây dị ứng, kích ứng cho da. Trên thực tế, không có tài liệu y tế nào ghi nhận trường hợp dị ứng lâm sàng với bơ hạt mỡ cả.
Bơ hạt mỡ không chứa chất kích ứng hóa học, không làm khô da và không làm tắc nghẽn lỗ chân lông, vì vậy chúng phù hợp với hầu hết mọi loại da.
Có khả năng dưỡng ẩm
Bơ hạt mỡ thường được sử dụng để thoa trực tiếp lên da hoặc trong các thành phần mỹ phẩm với tác dụng dưỡng ẩm của chúng. Những lợi ích này có được nhờ hàm lượng axit béo dồi dào của hạt mỡ, bao gồm axit linoleic, oleic, stearic và palmitic.
Khi bạn bôi Shea Butter trực tiếp, những loại dầu có trong sản phẩm này sẽ nhanh chóng được hấp thụ vào da. Chúng hoạt động như một tác nhân “tái cấu trúc”, phục hồi lipid và tạo độ ẩm nhanh chóng. Điều này khôi phục hàng rào ipid trên da, có khả năng giữ độ ẩm và giảm nguy cơ khô da của bạn.
Không làm da bóng nhờn
Bơ hạt mỡ chứa hàm lượng cao axit linoleic và axit oleic và hai thành phần này tự cân bằng với nhau. Điều đó có nghĩa là Shea Butter sẽ dễ dàng được hấp thụ hoàn toàn trên da và sẽ không làm cho da của bạn trông như bị bóng nhờn bởi dầu sau khi thoa.
Chống viêm
Các este thực vật có trong thành phần của bơ hạt mỡ được phát hiện có đặc tính chống viêm. Khi thoa lên da, Shea Butter tác động đến cytokine và các tế bào gây viêm khác để làm chậm quá trình viêm nhiễm.
Điều này có thể giúp giảm thiểu các kích ứng trên da gây ra bởi các yếu tố như môi trường, thời tiết, cũng như các tình trạng viêm da như bệnh chàm (eczema).
Chống oxy hóa
Bơ hạt mỡ có hàm lượng vitamin A và E cao giúp thúc đẩy hoạt động chống oxy hóa mạnh mẽ, ngăn ngừa và loại bỏ các gốc tự do trên da.
Chất chống oxy hóa đồng thời cũng là chất chống lão hóa quan trọng. Chúng bảo vệ các tế bào da của bạn khỏi các gốc tự do có thể dẫn đến lão hóa sớm và làn da xỉn màu.
Kháng khuẩn
Một nghiên cứu vào năm 2012 cho thấy rằng uống chiết xuất vỏ cây hạt mỡ với một liều lượng nhất định có thể dẫn đến giảm hoạt động kháng khuẩn ở động vật được thí nghiệm.
Mặc dù cần phải nghiên cứu thêm nhưng điều này cũng có thể chỉ ra rằng Shea Butter có thể có lợi ích kháng khuẩn khi sử dụng trên người
Diệt nấm
Các sản phẩm từ cây hạt mỡ được coi là thành phần hoạt chất mạnh để chống lại nhiễm trùng da do nấm gây ra. Mặc dù bơ hạt mỡ có thể không thể điều trị mọi loại nhiễm nấm, nhưng chúng có khả năng tiêu diệt các bào tử nấm gây ra bệnh hắc lào và nấm da chân.
Ngăn ngừa mụn
Bơ hạt mỡ rất giàu các loại axit béo khác nhau, thành phần này giúp làn da của bạn sạch dầu thừa và bã nhờn. Đồng thời, bơ hạt mỡ – Sheabutter có khả năng phục hồi độ ẩm cho da của bạn và hình thành lớp màng lipid khóa ẩm ngay trên bề mặt da.
Khi đó da sẽ đủ ẩm và không cần phải bài tiết thêm dầu để giữ ẩm cho da nữa. Kết quả là chúng ta có được một sự cân bằng ẩm hoàn hảo để giữ lượng dầu bài tiết ra ở mức ổn định, có thể ngăn ngừa quá trình hình thành mụn ngay khi chúng chưa bắt đầu.
Tăng sinh Collagen
Bơ hạt mỡ có chứa Triterpenes, các hợp chất hóa học tự nhiên này được cho là có thể vô hiệu hóa sự phá hủy sợi collagen. Điều này có thể giảm thiểu sự xuất hiện của các nếp nhăn do thiếu collagen, cấu trúc da yếu đi và giúp làn da đầy đặn hơn.
Thúc đẩy tái tạo tế bào
Các đặc tính dưỡng ẩm và chống oxy hóa của Bơ hạt mỡ kết hợp với nhau để giúp ích cho quá trình tái tạo tế bào da mới khỏe mạnh.
Luôn luôn có những tế bào chết được thải ra trên bề mặt da và những tế bào mới sẽ được sản sinh ở những lớp biểu bì phía dưới, trạng thái da ẩm và ít gốc tự do sẽ giúp các tế bào mới sinh ra có tuổi thọ lâu hơn, hoạt động ổn định hơn.
Mau liền da, không để lại sẹo
Các thành phần có trong bơ hạt mỡ giúp ngăn chặn quá trình tái sản sinh các nguyên bào của sợi sẹo lồi (keloid fibroblasts) hay còn gọi là mô sẹo đồng thời kích thích sự phát triển của các tế bào da khỏe mạnh.
Điều này giúp cho da mau lành, hạn chế sự xuất hiện của sẹo, những vết rạn trên da khi chấn thương hoặc một số nguyên nhân khác.
Ngăn ngừa dấu hiệu lão hóa
Bằng cách thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào da mới liên tục, giữ ẩm khiến cho môi trường trong da hoạt động đủ ẩm, chống oxy hóa khiến làn da khỏe mạnh, bơ hạt mỡ cũng đã góp phần vào việc hạn chế quá trình lão hóa trên da. Ngăn ngừa dấu hiệu lão hóa như vết chân chim, nếp nhăn.
Chống nắng
Bơ hạt mỡ thực chất không thể hoạt động như một loại kem chống nắng thực sự, tuy nhiên khi sử dụng bơ hạt mỡ trên da – sau khi sử dụng kem chống nắng – có thể tăng cường khả năng chống nắng cho da.
Bơ hạt mỡ có chỉ số SPF ước tính vào khoảng 3-4.
Ngừa tóc gãy rụng
Mặc dù chưa có một nghiên cứu cụ thể nào cho rằng Bơ hạt mỡ có thể ngăn tóc gãy rụng. Nhưng một nghiên cứu vào năm 2017 ở một loại cây khác ở Tây Phi có thành phần hóa học tương tự có khả năng giảm tóc gãy rụng đáng kể.
Trị gàu
Gàu (một dạng viêm da dị ứng) có nguyên nhân từ việc thiếu ẩm trên da dầu, dẫn đến kích ứng và sản sinh vảy gàu. Và cách khắc phục tình trạng này triệt để nhất đó chính là dưỡng ẩm cho da đầu.
Một đánh giá vào năm 2018 đã cho thấy rằng khi bơ hạt mỡ được sử dụng kết hợp với một số thành phần dưỡng ẩm khác có khả năng hạn chế quá trình kích ứng, khô khiến sản sinh ra gàu và vảy gàu. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn về tác dụng này của Bơ hạt mỡ khi được sử dụng độc lập.
Làm dịu da với những chứng vảy nến, eczema
Đặc tính chống viêm của bơ hạt mỡ sẽ giúp làm dịu những vùng da bị viêm, bệnh chàm hoặc vẩy nến, đồng thời thành phần này cũng có tốc độ thẩm thấu vào da rất nhanh, nhanh chóng làm dịu vùng da bị tổn thương.
Một nghiên cứu khác thậm chí còn cho rằng Bơ hạt mỡ còn có khả năng và hoạt động tương tự với những loại thuốc đặc trị bệnh Eczama.
Làm dịu vết cháy nắng hoặc các vết bỏng da khác
Nhiều nghiên cứu đã cho rằng dầu từ bơ hạt mỡ có thể làm dịu các vết bỏng da nông (mức độ 1) như tình trạng da cháy nắng. Các thành phần chống viêm của hạt mỡ có thể làm giảm mẩn đỏ và sưng tấy trong khi axit béo có trong chúng cũng có thể làm dịu da bằng cách giữ lại độ ẩm cho da trong quá trình da phục hồi.
Làm dịu vết côn trùng cắn
Từ trước tới nay, Bơ hạt mỡ đã được sử dụng để làm dịu các vết do côn trùng cắn và vết ong đốt. Tuy nhiên, trên thực tế đây chỉ là một mẹo nhỏ truyền miệng và được người dân bản xứ cũng như ở những đất nước phổ biến loại bơ này.
Chưa có nghiên cứu lâm sàng nào chứng minh hiệu quả của phương pháp này. Nên tốt nhất bạn vẫn nên xử lý theo những cách chính thống đã biết nhé!
Thúc đẩy quá trình lành vết thương trên da
Ngoài khả năng chống viêm, bơ hạt mỡ được cho là có vai trò trong quá trình tái tạo mô khi vết thương hồi phục. Các axit béo có trong chúng cũng giúp bảo vệ vết thương khỏi các kích ứng khác từ môi trường trong giai đoạn phục hồi.
Giảm đau do viêm khớp
Một nghiên cứu vào năm 2016 cho thấy bơ bạt mỡ dạng đậm đặc có thể giúp giảm viêm khớp đồng thời giúp tình trạng viêm không tiến triển nghiêm trọng hơn. Mặc dù các nghiên cứu này chỉ tập trung ở vùng khớp gối nhưng cũng có thể thấy tiềm năng của chúng trong việc điều trị viêm khớp ở những vùng khác trên cơ thể.
Giảm các cơn đau cơ
Các cơn đau cơ do hoạt động hàng ngày hoặc luyện tập thể thao là một trạng thái khá thường gặp, đây bản chất cũng chính là tổn thương ở các sợi cơ gây viêm, đau và đang trong quá trình hồi phục.
Khả năng giảm các cơn đau cơ của Bơ hạt mỡ cũng tương tự như việc giảm đau khớp, đó là nhờ đặc tính kháng viêm của chúng.
Giảm nghẹt mũi
Một nghiên cứu vào năm 1979 cho thấy rằng bơ hạt mỡ có thể giảm nghẹt mũi. Điều này có được nhờ việc giảm viêm và các tổn thương trong niêm mạc – nguyên nhân chính gây nghẹt mũi – khi được sử dụng dưới dạng thuốc nhỏ mũi.
Tác dụng này có thể khả thi khi được sử dụng để khắc phục tình trạng dị ứng, viêm xoang hoặc các chứng cảm lạnh thông thường dẫn đến nghẹt mũi.
THÀNH PHẦN DƯỠNG CHẤT CÓ TRONG BƠ HẠT MỠ
Vậy những lợi ích kể trên đến từ đâu? Đây là những thành phần hoạt chất có trong Bơ hạt mỡ khiến chúng có nhiều lợi ích cho sức khỏe đến như vậy.
- Linoleic, Palmitic, Stearic, and Oleic fatty acids: là các thành phần giúp cân bằng, điều tiết quá trình bài tiết bã nhờn trên da
- Vitamin A, E và F: các vitamin có tác dụng chống oxy hóa, giúp thúc đẩy tuần hoàn và tăng trưởng tế bào da khỏe mạnh
- Triglycerides: Các chất béo trung tính, giúp nuôi dưỡng và tái tạo làn da
- Cetyl esters: thành phần sáp của bơ hạt mỡ, giúp dưỡng ẩm và khóa ẩm
Trên thực tế, những thành phần dưỡng chất này có thể có hàm lượng khác nhau phụ thuộc vào nơi thu hoạch Hạt mỡ.
CÁCH SỬ DỤNG BƠ HẠT MỠ
Sử dụng trên da
Bơ hạt mỡ có thể bôi trực tiếp lên da. Bơ hạt mỡ ở dạng thô, chưa tinh chế rất dễ tán đều trên da. Thông thường, trong thành phần mỹ phẩm chúng ta sử dụng là một dạng đã tinh chế của Bơ hạt mỡ.
Ở một số nước hay gần đây tại Việt Nam cũng đã có sản phẩm Bơ hạt mỡ dưới dạng một sản phẩm riêng biệt, như một loại kem dùng để dưỡng ẩm, chăm sóc da.
Sử dụng cho tóc
Bơ hạt mỡ – Shea butter cũng có thể bôi trực tiếp lên tóc. Ở nhiều nơi, người ta sử dụng bơ hạt mỡ như một loại dầu xả hoặc một loại dầu dưỡng tóc.
Đối với một số loại tóc xốp hoặc xoăn tự nhiên, người ta thường bôi cả phần chân tóc trong khi một số loại tóc khác mọc thẳng tự nhiên, mỏng thì lại sử dụng để bôi cho phần thân tóc. Sử dụng bơ hạt mỡ cho phần chân tóc ở một số loại tóc mỏng như vậy dễ khiến da nhờn.
Bảo quản
Bơ hạt mỡ khá dễ bảo quản. Nhiệt độ thích hợp thường dưới nhiệt độ phòng một chút để chúng vẫn giữ được trạng thái đặc và dễ tán đều.
TÁC DỤNG PHỤ VÀ RỦI RO
Hiện tại chưa có tài liệu nào cho thấy có trường hợp dị ứng bơ hạt mỡ khi được sử dụng lâm sàng. Ngay cả với những người bị dị ứng với các loại hạt cũng có thể sử dụng bơ hạt mỡ để thoa trên da.
Tất nhiên, nếu bạn gặp bất cứ trạng thái bất thường nào liên quan khi sử dụng bơ hạt mỡ. Hãy ngưng sử dụng ngay lập tức và yêu cầu trợ giúp từ các chuyên gia y tế.
NGUỒN THAM KHẢO
Bài viết được mình lược dịch từ trang Healthline: https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/what-is-shea-butter